Gelir vergisi nasıl daha az ödenir?

27 Şubat 2017 Pazartesi 11:28

Evi ve işyeri kirada olanlar için vergi dönemi başlıyor. 2016 yılında kira geliri elde edenler, 1-27 Mart arasında vergi beyannamesi verecek. Maliye Bakanlığı, 2016 kira gelirleri için istisna tutarını 3800 lira olarak belirledi. 3800 liranın (ayda 316 liranın) altındaki kira geliri için beyanname verilmeyecek.

İSTİSNA İŞYERİNDEN FARKLI
Önceki yıllarda kira geliri beyan eden yani kaydı olanların, 27 Mart’a kadar 3800 liranın altında kira geliri elde ettiğine dair dilekçe vermesi gerekiyor. 2016’da toplam 110 bin liradan fazla gelir elde edenler 3800 liralık istisnadan yararlanamayacak. İşyeri kira geliri 30 bin lirayı aşmayanlar da kira gelir beyanı vermeyecek.

EMEKLİ İKRAMİYESİ DAHİL
Yıllık toplam geliri 110 bin lirayı aşan 570 lira fazla vergi ödeyecek. Emekli ikramiyeleri de gelir hesabına dahil edilecek. Örneğin; 2016 yılında emekli olup 90 bin lira ikramiye alan ve yıllık 25 bin lira maaş geliri olan bir emekli, 10 bin lira kira geliri elde ettiyse, 3800 lira istisnayı düşmeden yüzde 15 vergi ödeyecek.

PEŞİN YA DA İKİ TAKSİT
Mükellefler ya bağlı oldukları vergi dairesine giderek ya da ‘gib.gov.tr’ internet sitesini kullanarak ‘Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sistemi’ni kullanarak beyanname verebilecek. Hesaplanan gelir vergisi peşin ya da Mart ve Temmuz’da olmak üzere iki taksitte ödenebilecek. Kredi kartıyla da ödeme imkanı var.

ALINAMAYAN KİRALAR
Tahsil edilememiş kira gelirlerine vergi uygulanmıyor. Tahsil edilmiş tutarlara bakılarak vergi belirleniyor. Gelir 3800 liralık istisna tutarını aşıyorsa beyanname doldurup isabet eden tutarda vergi ödeniyor.

AKRABA OTURUYORSA
Evde akrabalar oturuyorsa vergi ödenecek. Bu durumda kira bedeli Emlak Vergisi değerinin yüzde 5’i olarak hesaplanacak. Evinde kızı ve damadı oturanlar vergi ödemeyecek. Anne, baba, çocuk veya kardeşin kira ödemeden oturduğu konut için de konut sahibi vergi ödemeyecek.

MASRAFINI YAZ DAHA AZ ÖDE
Kira gelirleri ‘Götürü gider’ ve ‘Gerçek gider’ olmak üzere iki türlü beyan edilebiliyor. ‘Gerçek gider yöntemiyle’ 2016’da ev için yaptığınız masraflar (ısıtmas, su, asansör, sigorta, onarım gibi), ev krediyle alınmışsa faiz, ev son 5 yıl içinde alındıysa tapu bedelinin yüzde 5’i gelirden düşülerek vergi hesaplanıyor.

EVİNİ DÖVİZLE KİRALAYANLAR
Kira gelir vergisi, bedelin tahsil edildiği tarihte geçerli olan Merkez Bankası döviz alış kuruna göre TL’ye çevrilerek hesaplanıyor.

EVİ OLUP KİRADA OTURANLAR
Sahibi olduğu evi başkasına kiraya vererek, kiraladığı bir başka evde oturanlar; ödedikleri kira bedellerini gider olarak göstererek vergiden indirecek. Lojmanda ve yurtdışında oturanlar da buna dahil.

HİSSELİ EVLER...
Konutun birden fazla kişiye ait olması halinde, her biri beyanname hazırlayacak. Örneğin ev kardeşlere aitse kardeşlerden her biri 3800 liralık vergi istisna tutarından yararlanabilecek.

Bilal Emin Turan / Posta