Kira sözleşmesi kendiliğinden sona erer mi?

28 Ekim 2017 Cumartesi 13:25

Süreli bir şekilde imzalanan kira sözleşmeleri sürenin bitiminin ardından kendiliğinden sona ermiyor.

Kira sözleşmelerinde mülk sahibi ile kiracı arasında 1 senelik bir sözleşme imzalanır. Bu 1 senenin ardından sözleşme bittiği için kiracının evi veya iş yerini tahliye etmesi gerektiği düşüncesi toplumda yaygındır. Ancak hukuki açıdan böyle bir şey söz konusu olmayabilir. Bir mülk, ev veya iş yeri olarak belirli süreli kiraya verilmişse süre bitiminden sonra 10 yıla kadar daha aynı kiracıyla devam etme zorunluluğu olabilmektedir.

KİRACIYA SÖZLEŞMEYE DEVAM ETME HAKKI TANINIYOR
2012’de yürürlüğe giren 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 347’nci maddesi, konut ve çatılı iş yeri kiralarında sadece kiracıya belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az 15 gün önce bildirimde bulunarak kira sözleşmesine devam etme hakkı veriyor.

Eğer kiracı belirli bir süreli kira sözleşmesindeki sürenin bitiminden 15 gün önce kiracılığa devam etmek istediğini bildirirse bu durumda konut veya çatılı işyeri sahibi olanlar sözleşmeyi haklı gerekçeler olmadığı müddetçe sona erdiremiyor ve kiracı ile 1 yıl daha kirada kalabiliyor.

10 YILA KADAR UZAYABİLİR
Bu yöntem en fazla 10 yıla kadar uzatılabiliyor. Konutunu veya çatılı iş yerini kiraya verenler ancak 10 yıllık uzama süresi sonunda kira ilişkisini sona erdirebiliyor. Yani ev veya çatılı mülk sahibi, bir kere sözleşmeli olarak süreli kiralama yaptıktan sonra mülkünü 10 yıldan daha kısa bir sürede mülkünü kiracısından geri alamıyor. Bu durumun sebebi olarak maddi olarak güçsüz görülen kiracının barınma veya ticaret için mülk sahibine bağlı olması görülüyor.

KİRA ARTIŞLARINA SEBEBİYET VEREBİLİR
Son yıllarda Türkiye’de inşaat sektörü büyük gelişme gösterdi. Ancak kanunda belirtilen kiracıya tanınan 10 yıl boyunca mülkün kullanım hakkı ve mülk sahibinin 10 yıllık süre boyunca kiracıyı tahliye edememesi durumundan dolayı boş tutulan ve kiraya verilmeyen konut sayısında büyük artış yaşandı.
Uzmanlar bu durumun kira artışlarına sebebiyet verebileceğinin altını çiziyorlar. Buna göre kiracıları korumak adına kira ilişkini 10 yıl uzatma hakkı verilmesi, ters bir etki yaratarak kiracı aleyhine kira fiyatlarının yükselmesine sebep olabilir. Kiralardaki artışın enflasyonist etkileri de düşünüldüğünde bu durumun kaçınılmaz olduğu düşünülüyor.

Lokman Özdemir / Yeniakit