120 bin bina tabletli denetimden sonra güçlendirilecek!

Ülke genelindeki tüm kamu binalarının risk envanterini çıkarmak için 1.5 yıldır yürütülen model çalışmasında sona gelindi. Düzce'de başlatılan pilot uygulama 67 ile yayıldı.120 bin binaya yapılacak tabletli denetimle, ihtiyacı olan binalar ya yenilenecek ya da güçlendirilecek.

Hükümet, Türkiye genelindeki tüm kamu binalarının risk envanterini çıkarmak için kolları sıvadı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Hacettepe, Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi'nden teknik destek alarak envanter çıkarmak için bir komisyon kurdu. 1.5 yıldır çalışmalarını sürdüren ekip, Türkiye'de ilk kez uygulanacak bir model geliştirdi. Bu modelde bir tabletle binalarda tahribata gerek kalmadan risk durumu ölçülüyor. Yüzde 25 oranında tamamlanan çalışma bir yıl sonra sona erecek.

67 İLDE PİLOT UYGULAMA
Düzce'de başlayan pilot uygulama 67 ile yayılırken, aralarında İstanbul, İzmir ve Kayseri'nin de bulunduğu 59 şehirde çalışmalar halen devam ediyor. Burdur, Tunceli, Iğdır, Osmaniye, Kahramanmaraş, Hatay, Elazığ ve Erzincan'da ise denetimler tamamlandı. Bugüne kadar yaklaşık 5 bin kişilik kadroyla, 119 bin 578 kamu binasının verisi toplandı. Kamu yapılarına ait 480 bin yapıyı kapsayan envanter çalışmalarının 2021 sonu itibarıyla tamamlanması planlanıyor. Çalışmayla kentsel dönüşüm sürecinin hızlandığını belirten yetkililer, kamu kaynaklarının öncelikle hangi binalar için harcanması gerektiğinin de tespit edildiğini kaydetti.

RİSKE GÖRE RENK BELİRLENECEK
Binaların depreme karşı risklerinin sayısal olarak belirlenebildiği pratik bir 'ölçme-değerlendirme -öncelik belirleme' yöntemi geliştirildiğini söyleyen bakanlık yetkilileri süreçle ilgili şu bilgileri verdi: "Bu yöntem pilot il Düzce'de uygulandı, elde edilen sonuçların değerlendirilmesi sonrası 2020'nin ilk 3 ayı içerisinde web tabanlı iki ayrı yazılım geliştirildi. Çalışma için önce sahada görevli inşaat mühendisi ve mimar bir tablet aracılığıyla süreci başlatıyor. Yapıya ait onlarca sorunun cevabı sisteme giriliyor. Metodolojide her cevabın bir puan değeri var. Tüm sorular yanıtlanınca nihai puan çıkıyor ve buna göre de renklendirme yapılıyor. Kırmızı bina birinci, turuncu ikinci, yeşil ise üçüncü öncelikli yapı oluyor. 2. aşamada il müdürlüklerindeki ekipler bilgileri gözden geçiriyor. 3. aşamada ise bakanlık ekipleri verileri kontrol ederek kayıt altına alıyor. Sonuçlar Cumhurbaşkanlığı'na iletiliyor. İlgili bakanlık detaylı risk analizi yapıyor. Sonra yapı yenileniyor ya da güçlendiriliyor."

İZMİR'DE VERİ TOPLAMA SÜRÜYOR
İzmir'de yaşanan 6.6 büyüklüğündeki deprem felaketinin ardından kamu binalarının envanteri çıkarılmaya başlandı. Çalışmalara başlanılması için bölgeye 120 tablet yollandığını belirten yetkililer, 5 bin 254 kamu binasına ait veri girişinin tamamlandığını, sahada veri toplama çalışmalarının da sürdüğünü dile getirdi.

Seda Tabak / Sabah