İşte inşaat sektörünün son 100 yılına yön veren gelişmeler!
Türkiye ekonomisinin lokomotifleri arasında ilk sıralarda yer alan inşaat sektörü, 200'den fazla alt sektörü harekete geçiren ve büyümeyi tetikleyen en önemli itici güçlerden biri. 2000'li yıllardan itibaren atağa kalkan sektör, geçtiğimiz 5 yılda ise devrim diye nitelendirilebilecek önemli gelişmelere şahitlik etti. 2012'de çıkan 'kentsel dönüşüm yasası' ve 'mütekabiliyet yasası' adeta sektörün dönüm noktası sayılabilir. Yabancılara satışın önünü açan mütekabiliyet yasası ile 2015 yılında ülkeye 5 milyar dolar gelir sağlandığı, 2016'de bu rakamın 10 milyar dolara çıkacağı tahmin ediliyor. Kentsel dönüşümle ise Türkiye'de bugüne kadar yapılan 6.5 milyon sağlıksız konutun dönüştürülmesi planlanıyor. Şu anda dünyanın en büyük müteahhitleri listesinde Türkiye'den 43 firma yer alıyor. Sıralamada ise dünyada Çin'den sonra ikinci konumdayız. Türk müteahhitler Türkiye'de son teknolojiyle yaptıkları lüks, akıllı binalann yanı sıra dünyada da en çok tercih edilen üstleniri konumunda. Ancak inşaat sektörünün geçmişi bu kadar parlak değil... İşte sektörün son 100 yılına yön veren gelişmeler...

AHŞAP, KERPİÇ, YONTMA TAŞ...
Cumhuriyet dönemindeki gelişim sürecinde inşaat alanında ilk önemli adımlar 1920'li yıllarda, ileride başkent olacak Ankara'da başladı. Ankara'da tüm, zorluklara, ulaşım ve malzeme yetersizliğine rağmen çevrenin geleneksel yapı tarzına uygun bir imar faaliyetine girildi. Kullanılan malzemeler ahşap, kerpiç, kaba yontma taş gibi ilkel malzemelerdi, bunlar bile yeterli düzeyde sağlanamıyordu. Cumhuriyetle birlikte ise hızlı ve planlı kalkınma için sanayi, tarım ve ulaşım alanlarında yatırımlara verilen önem, Türk inşaat sanayinin temelinin atılmasını sağladı. Ancak yetişmiş teknik eleman yetersizliği, çalışmaların bir süre yabancı firma, uzman ve müşavirliğinde yürümesine neden oldu.

ÇOK KATLI YAPILAŞMA
1980 sonrasında yaşanan değişimlerden birisi, gecekondulaşmanın niteliği oldu. Tek ya da az gecekonduların yerini, kullanıcı dışındaki gruplarca üretilen çok katlı yapılaşma aldı. Kooperatiflerin konut üretimindeki payı arttı. Bunun nedeni de Toplu Konut İdaresi'nin kooperatiflere açtığı krediler oldu. Konut üretiminin kent dışına taşınmasında Emlak Bankası ve Toplu Konut İdaresi uygulamalarının da etkisi oldu.

2002'DE CANLANMA BAŞLADI
Türkiye'de 1980'li yıllardan itibaren ciddi gelişim gösteren inşaat sektörünün büyüme eğilimi, 1988'den sonra yavaşladı. Ayrıca artan faizlerle yükseliş gösteren yatırım maliyetleri sonucu, inşaat talebi minde Türkiye Ekonomisi yüzde 26,13 oranında büyürken, inşaat, kamu inşaat sektöründeki yatırımların azalmasıyla ana sektörler arasında küçülen tek sektör oldu ve yüzde 22,4 daralma gösterdi. 2001de neredeyse dibe vuran sektör verileri 2002 den itibaren uygulanan istikrar programı ile toparlanma sürecine girdi.

1965'TEN SONRA GECEKONDU ÜRETİMİ HIZ KAZANDI
1965 yılından sonra ise yap-satçı üretim ve gecekondu üretimi hız kazandı. Bu sunum biçimleri, yüksek yoğunluklu ve önemli sorunları olan kentler doğurdu. Konut sorunu büyüdü, 1970'lt yıllarda yavaş yavaş toplu konut türü sunum biçimleri ortaya çıkmaya başlasa da bunlar kurumsallaşamadı ve kooperatifler en önemli konut üreticisi durumuna geldi. 1980li yıllarda Türkiye'nin yalnızca kentleşme alanında değil, toplumsal yaşamın her alanında da dönüşüm yaşadığı yıllar oldu. Ve dışa dönük kalkınma modeline geçildi. 1980'lerde Türkiye, bir yandan önceki dönemlerden devreden kentleşme ve konut sorunlarına, bir yandan da yeni dönemin sorunlarına çözüm bulmaya çalıştı.

1950'LERDE AĞIRLIK ALTYAPIDAYDI
Cumhuriyet döneminin başlangıcından 1950'li hatta 1960'lı yıllara kadar, inşaat sektöründe en büyük ağırlık altyapı ve bayındırlık inşaatlarındaydı. Yine bu dönemde DSİ, T.C. Karayolları gibi teknik gücü bünyesinde toplayan büyük çapta, devlet desteği ile yatırımlar yapan teşkilatlar kuruldu ve bunların yaptığı yatırımlar inşaat sektörüne bir ivme kazandırdı. 1970'li yıllarda yetişmiş teknik işgücü özel kesime kaydı ve kamuda önemli bir teknik eleman açığı ortaya çıktı. Diğer taraftan bu yıllarda fabrika tipi bina yapımında artış oldu. Bu durum da yapım teknolojisinde prefabrikasyon sisteminin gelişmesini sağladı.

BÜYÜMEYİ KAMU HARCAMALARI TETİKLEDİ
2004-2006 arasında rekor üyüme gösteren sektör 2006'da yüzde 18,5 büyümeye ulaştı. 2006'daki yüksek performanslı büyümenin ardından 2007de seçim dönemi ve siyasi belirsizliklerden ötürü sektör bir durgunluk dönemi geçirdi ve 2008i yüzde yüzde 8,1 küçülmeyle tamamladı. Derinleşen küresel kriz2009'da sektörün büyümesi negatif etkiledi. Ve sektör yüzde 16,3 küçüldü. 2010 ve 2011 arasında ise dünyada yaşananın aksine inşaat sektörü yüzde 18,3 ve yüzde 11,5 ile tekrar rekor düzeyde büyüdü. 2012'de yatay seyreden sektör 2013'ü ise önemli bir sıçrama ile tekrar yüzde 7nin üzerinde büyüme kaydetti. Bu büyümede özellikle kamu harcamalarındaki artışın önemli katkısı oldu.

Şenay KÖŞDERE/Akşam Ek Gazetesi 

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.

banner182

banner181